Bồi thường trách nhiệm vật chất có những mức nào?

 Bồi thường trách nhiệm vật chất có những mức nào?

Trách nhiệm vật chất là trách nhiệm pháp lý của người lao động phải bồi thường thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động do đã gây thiệt hại trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động.

Khái niệm trách nhiệm vật chất ?

Theo luật học, trách nhiệm vật chất còn có thể hiểu theo nghĩa rộng hơn, là một loại trách nhiệm phải trả bằng tài sản của người gây án. Theo nghĩa này, trách nhiệm dân sự là một bộ phận của nội dung trách nhiệm pháp lý. Trách nhiệm vật chất còn được hiểu là trách nhiệm hình sự và trách nhiệm hành chính.

 

Trong lĩnh vực pháp luật lao động, trong khi duy trì nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, trách nhiệm vật chất đối với công nhân viên chức nhà nước được quy định. trong các cơ quan chính phủ và các công ty.

 

Hiện nay, trách nhiệm vật chất đối với công chức và người lao động cổ trắng được quy định khác nhau. Người lao động gây thiệt hại về tài sản cho người lao động mà người sử dụng lao động có trách nhiệm phải bồi thường nếu xảy ra thiệt hại theo quy định của pháp luật, hợp đồng trách nhiệm (nếu có) hoặc theo thỏa thuận giữa các bên.

 

Trong trường hợp thiệt hại không nghiêm trọng do lỗi không tự nguyện, pháp luật giới hạn mức bồi thường tối đa là ba tháng lương của người lao động (nhưng không cao hơn ... mức thiệt hại hiện tại. I);

 

Phương thức trả công được thực hiện theo hình thức khấu hao tiền lương hàng tháng, tối đa không quá 30% tiền lương tháng, trừ trường hợp người lao động chấp nhận mức thù lao cao hơn.

Trách nhiệm vật chất của cán bộ, công chức nhà nước được thực hiện theo pháp luật về cán bộ, công chức.

 

Trường hợp hành vi vi phạm kỷ luật của người lao động gây thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động thì ngoài việc bị áp dụng trách nhiệm kỷ luật, người lao động còn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động. Việc bồi thường những thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động do hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động gây ra được gọi là trách nhiệm vật chất trong luật lao động. Như vậy, trách nhiệm vật chất trong luật lao động được hiểu là trách nhiệm pháp lí do người sử dụng lao động áp dụng đối với người lao động bằng cách bắt họ phải bồi thường những thiệt hại về tài sản do hành vi vi phạm kỷ luật lao động gây ra.

 

Việc buộc người lao động phải bồi thường những thiệt hại về tài sản do hành vi vi phạm kỷ luật không chỉ nhằm đảm bảo quyền sở hữu của người sử dụng lao động mà còn góp phần vào việc đảm bảo và tăng cường kỷ luật trong các đơn vị sử dụng lao động.Đồng thời, nó còn nâng cao ý thức của người lao động trong việc chấp hành kỷ luật, buộc người lao động phải tuân thủ các quy định về kỷ luật lao động mà chủ sử dụng lao động đã đề ra.

Xem thêm tại: Pháp luật dành cho người lao động

 

Tuy nhiên, trên thực tế không phải pháp luật lao động của nước nào cũng quy định về bồi thường thiệt hại theo trách nhiệm vật chất trong luật lao động.Rất nhiều nước, đặc biệt là những nước có nền kinh tế thị trường phát triển không quy định về loại trách nhiệm này trong luật lao động.

 

Bởi họ cho rằng bồi thường thiệt hại theo trách nhiệm vật chất trong luật lao động cũng chính là bồi thường thiệt hại về tài sản.người lao động nếu đã gây thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động (dù đó là hành vi vi phạm kỷ luật hay không phải là hành vi vi phạm kỷ luật) thì cũng đều có trách nhiệm phải bồi thường theo trách nhiệm bồi thường dân sự.Một số nước vẫn cho rằng cần có quy định riêng trong luật lao động về việc bồi thường thiệt hại về tài sản. Bởi vì khi tham gia vào các mối quan hệ việc làm, người lao động luôn được người sử dụng lao động tin tưởng giao cho công việc quản lý công ty. 

 

Vì vậy, việc tuân thủ các quyền và nghĩa vụ của người lao động, việc người lao động gây thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động là điều không thể tránh khỏi. Ngoài ra, người lao động gây thiệt hại về tài sản dưới bất kỳ hình thức nào cũng có một phần lỗi của người sử dụng lao động. 

 

Vì người sử dụng lao động là người quản lý công việc, giao việc và giao tài sản cho người lao động. Do đó, nếu người sử dụng lao động đánh giá sai kỹ năng của người lao động, phân công lao động không đầy đủ cũng dẫn đến người lao động gây thiệt hại về tài sản. Vì vậy cần có những quy định riêng về chế độ đãi ngộ để đảm bảo quyền lợi của người lao động.

Nội dung khác: phân biệt trợ cấp thôi việc và trợ cấp thất nghiệp

Các mức bồi thường trách nhiệm vật chất

Sự khác biệt cơ bản giữa trách nhiệm vật chất trong luật lao động và trách nhiệm dân sự nằm ở số tiền bồi thường, phương thức bồi thường và phương thức xử lý. 

Mức độ bồi thường trách nhiệm vật chất trong luật lao động thường “nhẹ” hơn luật dân sự: người lao động chỉ phải bồi thường thiệt hại trực tiếp và có trường hợp người lao động chỉ phải bồi thường một phần nhất định. Do đó, nó còn được gọi là giải phóng trách nhiệm "có giới hạn". Mức bồi thường cụ thể được xác định theo hình thức thiệt hại.

 

Theo quy định tại Điều 139 Bộ luật Lao động năm 2019, việc bồi thường thiệt hại về tài chính mà người lao động và người sử dụng lao động phải gánh chịu được quy định như sau:

 

Người lao động làm hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc thực hiện các hành vi khác gây thiệt hại đến tài sản của công ty phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động. Người lao động do sơ suất gây thiệt hại nhỏ có giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu do nhà nước công bố tại nơi làm việc của người lao động phải bồi thường và khấu trừ tối đa 3 tháng lương. Tiền lương hàng tháng không quá 30% tiền lương tháng (khoản 3 Điều 102 Bộ luật Lao động năm 2019).

 

Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, làm mất tài sản khác do công ty giao, tiêu hao vật tư vượt mức cho phép thì phải bồi thường toàn bộ hoặc một phần theo giá thị trường hoặc nội quy lao động. đối với hợp đồng trách nhiệm thì bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm;

 

Những trường hợp bất khả kháng (như thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, thảm họa ...) Dù đã thực hiện và chấp thuận mọi biện pháp cần thiết thì không phải bồi thường. Việc bồi thường phải căn cứ vào tình trạng hư hỏng, mức độ thiệt hại thực tế và mức độ thiệt hại, hoàn cảnh gia đình, cá nhân và tài chính thực tế của người sử dụng lao động.

 

Tìm hiểu thêm: quy định trợ cấp thôi việc