Cưỡng chế hành chính và trách nhiệm hành chính có gì khác nhau?

 Cưỡng chế hành chính và trách nhiệm hành chính có gì khác nhau?

Để phân biệt được cưỡng chế hành chính và trách nhiệm hành chính, ta cùng tìm hiểu về khái niệm và đặc điểm của hai vấn đề này!


Khái niệm cưỡng chế hành chính

Cưỡng chế hành chính là tổng hợp những biện pháp bởi luật hành chính quy định, sau đó được áp dụng để tác động trực tiếp hay gián tiếp lên tâm lý, tư tưởng cũng như hành vi của tổ chức hoặc cá nhân. Buộc chủ thể đó thực hiện nghĩa vụ pháp lý với mục đích phòng ngừa hoặc xử lý hành vi trái pháp luật để bảo đảm trật tự trong quản lý nhà nước.

Những biện pháp cưỡng chế hành chính này, nếu như xét về góc độ quản lý việc áp dụng chúng, chắc hẳn sẽ gây ra những hạn chế quyền cho các đối tượng bị áp dụng. Nhưng, ở góc độ quản lý nhà nước, đối với quyền lợi của chủ thể vi phạm quyền, đây lại là biện pháp mang tính bảo vệ quan trọng đối với quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Thông qua đó góp phần bảo vệ quyền con người.

Khái niệm trách nhiệm hành chính

 

Trách nhiệm hành chính là dạng trách nhiệm pháp lý. Vì vậy, trách nhiệm hành chính chính là hậu quả pháp lý bất lợi mà Nhà nước bắt buộc tổ chức cá nhân cần phải gánh chịu mỗi khi các chủ thể đó vi phạm pháp luật.

 

Hậu quả bất lợi này thể hiện ở chỗ tổ chức hay cá nhân đó buộc thực hiện biện pháp chế tài do luật quy định. Có rất nhiều hình thức trách nhiệm pháp lý khác nhau mà Nhà nước sẽ áp dụng phù hợp đối với mỗi loại hành vi vi phạm.

Xem thêm các nội dung liên quan tại: pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Đặc điểm của cưỡng chế hành chính



Những biện  pháp cưỡng chế hành chính này có thể do nhiều loại cơ quan khác nhau thực hiện. Kể cả hội đồng nhân dân cũng như ủy ban nhân dân các cấp. Tuy nhiên, nhiều nhất vẫn là các cơ quan chuyên trách thực hiện các chức năng bảo đảm pháp chế cũng như kỷ luật trong hành chính. Nhưng, thủ tục này sẽ có phần đơn giản hơn so với các thủ tục có áp dụng cưỡng chế hình sự và dân sự. Tòa án sẽ chỉ áp dụng cưỡng chế hành chính đối với những trường hợp ngoại lệ. Có nghĩa là không phải bất cứ một cơ quan hành chính nào đều cũng có thẩm quyền áp dụng cưỡng chế. Chỉ những cơ quan nhất định ở trong số đó mới được nhà nước trao quyền. Theo như nguyên tắc chung, việc áp dụng cưỡng chế này sẽ nằm ngoài trình tự xét xử của toà án. Tuy nhiên, cùng với việc tăng cường vai trò quan trọng của toà án hay thẩm phán, việc thành lập sau đó đi vào hoạt động của tòa hành chính, những trường hợp tòa án có áp dụng cưỡng chế hành chính ngày một nhiều hơn.

Cũng giống như thủ tục hành chính, hình thức này không những có mục đích là bảo đảm thực hiện, bảo vệ những quy phạm vật chất của ngành luật hành chính. Chúng còn bảo đảm thực hiện cũng như bảo vệ các quy phạm vật chất của rất nhiều ngành luật khác nhau, có thể kể đến như luật hành chính, luật đất đai, kinh tế…

Sau đây là nét đặc trưng cơ bản nhất của cưỡng chế: Giữa các cơ quan, người có thẩm quyền sẽ áp dụng cưỡng chế hành chính và cơ quan. Người bị áp dụng cưỡng chế hành chính sẽ không có quan hệ trực thuộc mà chỉ có quan hệ kiểm tra giám sát. Trong công tác áp dụng cưỡng chế kỷ luật, người có quyền áp dụng hình thức cưỡng chế này và người bị áp dụng bắt buộc phải có quan hệ trực thuộc.

Ngoài ra, không phải biện pháp cưỡng chế nào cũng đều áp dụng mỗi khi có vi phạm pháp luật xảy ra. Chúng có thể áp dụng ngay cả khi không có vi phạm xảy ra, ví dụ như biện pháp phòng ngừa hành chính.

Tìm hiểu thêm: mẫu đơn tố cáo lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Đặc điểm của trách nhiệm hành chính

 

Ngoài việc nắm được khái niệm trách nhiệm hành chính, chúng ta cần biết thêm về đặc điểm của trách nhiệm hành chính để có thể so sánh với cưỡng chế hành chính. Sau đây là những đặc điểm cơ bản của trách nhiệm hành chính:

 

(i) Trách nhiệm hành chính chỉ đặt ra đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính.

(ii) Truy cứu trách nhiệm hành chính đối với cá nhân, tổ chức vi phạm là việc chủ thể có thẩm quyền áp dụng một trong các hình thức xử phạt đối với cá nhân, tổ chức này.

(iii) Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm pháp lý của tổ chức, cá nhân vi phạm trước Nhà nước. Cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính xâm hại đến trật tự quản lý Nhà nước và chỉ Nhà nước mới có quyền áp dụng chế tài đối với các chủ thể đó, do vậy trách nhiệm của cá nhân, tổ chức phải gánh chịu trước Nhà nước.

(iv) Việc truy cứu trách nhiệm hành chính được thực hiện trên cơ sở các quy định của pháp luật hành chính.

 

Bài viết trên đã cung cấp đến quý bạn đọc về khái niệm, đặc điểm cơ bản của cưỡng chế hành chính và trách nhiệm hành chính. Hy vọng những thông tin trên đã giúp mọi người có một cái nhìn khái quát hơn, cũng như có thêm thông tin về hai lĩnh vực này!

Nội dung khác: tố cáo bạo hành gia đình


Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Mối quan hệ giữa thuyết phục và cưỡng chế

Những lưu ý khi vận chuyển động vật sống, hàng hóa nguy hiểm

Ưu điểm và hạn chế của mô hình nghị viện 2 viện so với mô hình 1 viện