Nghĩa vụ cấp dưỡng giữa các thành viên trong gia đình được quy định như thế nào?

Cấp dưỡng là gì? Các thành viên trong gia đình có nghĩa vụ cấp dưỡng cho nhau không? Có được yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các vấn đề này.

Cấp dưỡng là gì?

Cấp dưỡng được hiểu là việc một người phải đóng góp tiền hoặc tài sản để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người khác không sống chung với mình mà mình có quan hệ hôn nhân hoặc huyết thống, nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động, tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn.



Quy định pháp luật về nghĩa vụ cấp dưỡng

Theo quy định về quan hệ trong hôn nhân và gia đình thì các thành viên trong gia đình có nghĩa vụ yêu thương, chăm sóc, giúp đỡ nhau. Điều này có nghĩa là các thành viên trong gia đình không chỉ có nghĩa vụ với nhau về mặt đạo đức mà đây còn là nghĩa vụ pháp lý. Nghĩa vụ cấp dưỡng này  mục đích đảm bảo các nhu cầu thiết yếu của một số đối tượng được pháp luật đặc biệt quan tâm trong gia đình như: người chưa thành niên, người đã thành niên không có khả năng lao động,... Nghĩa vụ cấp dưỡng này không chỉ là vấn đề về ăn uống mà bao gồm tất cả các nhu cầu cơ bản của con người như: ăn uống, học tập, khám chữa bệnh,... Về nguyên tắc, nghĩa vụ cấp dưỡng trên được xác định khi các chủ thể có mối quan hệ cấp dưỡng không sống chung với nhau, trừ trường hợp đặc biệt. 


Về mức cấp dưỡng, được các chủ thể có quan hệ cấp dưỡng thỏa thuận căn cứ vào: 


(i) Thu nhập và khả năng thực tế của người cấp dưỡng; 


(ii) Nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng. 


Nếu các bên không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Ngoài ra, mức cấp dưỡng có thể thay đổi khi bên cấp dưỡng có lý do chính đáng về việc không thể tiếp tục thực hiện mức cấp dưỡng như đã thỏa thuận hoặc được Tòa án quy định trước đây. Việc thay đổi này do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. 


Trong trường hợp người cấp dưỡng không thực hiện nghĩa vụ của mình thì người thụ hưởng có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người này phải thực hiện nghĩa vụ. Ngoài ra, việc trốn tránh hoặc không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng có thể bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù tùy theo mức độ vi phạm.

Xem thêm thông tin tại: Luật hôn nhân và gia đình

Nghĩa vụ cấp dưỡng giữa các thành viên trong gia đình

Căn cứ khoản 1 Điều 107 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng giữa các thành viên trong gia đình như sau:


Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng.


Như vậy, theo quy định trên thì mối quan hệ cấp dưỡng trong gia đình bao gồm:

  • Cha, mẹ và con

  • Anh, chị, em 

  • Ông bà nội ngoại và cháu

  • Cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột

  • Vợ và chồng.


Nghĩa vụ cấp dưỡng này không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.

Tìm hiểu thêm: mức án phí chia tài sản khi ly hôn


Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 cũng quy định về trách nhiệm trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau ly hôn của cha mẹ. Theo đó, cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.


Đồng thời, Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau: 


  • Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con thì có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người đang trực tiếp nuôi con.


  • Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ phải cấp dưỡng cho con.


  • Sau khi ly hôn, chủ thể không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền và nghĩa vụ thăm nom con, không ai được phép cản trở.


Tuy nhiên, nếu cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom nhằm cản trở hoặc gây ảnh hưởng không tốt đến việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm con của chủ thể đó.


Nhìn chung, pháp luật Việt Nam quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng giữa các thành viên trong gia đình đều xuất phát từ nguyên nhân cá nhân được cấp dưỡng gặp khó khăn, không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu tối thiểu của mình trong đời sống hằng ngày. Chính nhờ quy định này, chủ thể bị yếu thế trong quan hệ hôn nhân và gia đình được pháp luật quan tâm và bảo vệ hơn để tránh bị thiệt thòi và ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của mình. Tuy nhiên, có thể thấy rằng , mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định này còn khá nhẹ. Do đó, trong tương lai để pháp luật pháp huy tốt hơn nữa vai trò bảo vệ con người và Nhà nước thì cần tăng nặng hơn nữa chế tài đối với hành vi vi phạm nghĩa vụ cấp dưỡng, đặc biệt là trách nhiệm về hành chính nhằm răn đe, ngăn ngừa các hành vi vi phạm trên thực tế.


Nội dung khác: cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Mối quan hệ giữa thuyết phục và cưỡng chế

Hình ảnh
  Mối quan hệ giữa thuyết phục và cưỡng chế Để đảm bảo sự ổn định và phát triển kinh tế của đất nước, đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế thì việc đề ra các phương pháp quản lý hành chính nhà nước phù hợp là một điều tất yếu. Trong các phương pháp quản lý hành chính nhà nước đó thì có phương pháp thuyết phục và phương pháp cưỡng chế luôn có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, tác động lẫn nhau làm cho hoạt động quản lý hành chính ngày càng hiệu quả hơn. Phương pháp thuyết phục trong quản lý hành chính Đây là việc cơ quan có thẩm quyền làm cho đối tượng quản lý hiểu và chấp hành, tự giác thực hiện một số hành vi nhất định thông qua các hoạt động như tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, giải thích pháp luật, hướng dẫn thực hiện pháp luật hay nêu lên một tấm gương để tạo nên ý thức về lối sống cộng đồng nhằm tạo ra thói quen sống và làm việc theo pháp luật của mọi công dân. Thông qua phương pháp thuyết phục, các chủ thể quản lý hành chính nhà nước góp phần giáo dục công dân nhận thức đúng đắ...
Đọc thêm

Ưu điểm và hạn chế của mô hình nghị viện 2 viện so với mô hình 1 viện

Hình ảnh
  Ưu điểm và hạn chế của mô hình nghị viện 2 viện so với mô hình 1 viện Mô hình tổ chức của Nghị viện là một trong những vấn đề không thể không được nhắc đến khi nghiên cứu về các vấn đề xoay quanh Nghị viện. Hiện tại, việc xây dựng Nghị viện có mô hình một hay hai viện vẫn đang gây nhiều tranh luận bởi những ưu thế và hạn chế của chúng.  Yếu tố nào tạo nên mô hình nghị viện một viện hay hai viện của một quốc gia? Hiện nay, không có một công thức chung để giải thích tại sao có nước tổ chức Nghị viện theo mô hình 2 viện, có nước lại theo mô hình 1 viện. Một số quan điểm cho rằng thiết lập mô hình Nghị viện tùy thuộc vào các yếu tố địa lý, dân số. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các yếu này  không quyết định được mô hình tổ chức nghị viện của một quốc gia.  Ví dụ: Trung Quốc có số dân rất đông nhưng tổ chức Nghị viện theo mô hình một viện, Cộng hòa Saint Lucia có số dân ít hơn nhưng lại tổ chức Nghị viện theo mô hình hai viện.  Do đó, yếu tố về địa lý và dân số không ...
Đọc thêm

Những lưu ý khi vận chuyển động vật sống, hàng hóa nguy hiểm

Hình ảnh
  Những lưu ý khi vận chuyển động vật sống, hàng hóa nguy hiểm Cùng với sự phát triển kinh tế thì nhu cầu vận chuyển hàng hoá ngày càng tăng. Tuy nhiên, không phải mặt hàng nào cũng được phép vận chuyển, hoặc có những loại hàng hoá có những đặc điểm, tính chất đặc biệt mà cần phải có những thận trọng nhất định trong quá trình vận chuyển, động vật sống và hàng hóa nguy hiểm là một trong số đó. Vậy, khi vận chuyển những mặt hàng này cần lưu ý điều gì? Động vật sống và hàng hóa nguy hiểm Động vật sống Căn cứ pháp lý: Điều 3 Luật thú y năm 2015 Theo đó, động vật được chia làm hai loại: động vật trên cạn và động vật thuỷ sản. Động vật trên cạn gồm các loài gia súc, gia cầm, động vật hoang dã, bò sát, ong, tằm và một số loài động vật khác sống trên cạn; Động vật thủy sản bao gồm các loài cá, giáp xác, động vật thân mềm, lưỡng cư, động vật có vú và một số loài động vật khác sống dưới nước. Để được coi là động vật sống thì các cá thể vừa kể tên trên phải biểu hiện ra bên ngoài là có sự sốn...
Đọc thêm