Nguyên tắc chỉ bị xử phạt một lần với một vi phạm hành chính

 Nguyên tắc chỉ bị xử phạt một lần với một vi phạm hành chính 

Vi phạm hành chính là một trong những loại vi phạm thường xảy ra phổ biến nước ta. Khi tiến hành xử phạt vi phạm hành chính, chủ thể có thẩm quyền cũng phải tuân theo những nguyên tắc nhất định. Một trong những nguyên tắc đặc biệt nhất trong xử lý vi phạm hành chính đó là nguyên tắc một vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần.

Vi phạm hành chính là gì?

Hiểu theo nghĩa chung nhất, vi phạm hành chính là một loại hành vi trái pháp luật hành chính, có lỗi do chủ thể là cá nhân, tổ chức thực hiện, trong đó chủ thể vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và phải bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Ví dụ: hành vi vượt đèn đỏ khi tham gia giao thông, đây là hành vi vi phạm quản lý trật tự giao thông đường bộ hay hành vi đánh người nhưng chưa đến mức phải khởi tố hình sự thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, đây là hành vi vi phạm quản lý hành chính về lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Xem thêm thông tin tại: pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Xử phạt vi phạm hành chính là gì?

Căn cứ pháp lý: Khoản 2 Điều 2 của Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020)

Theo đó, có thể hiểu xử phạt vi phạm hành chính là hoạt động của những chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm áp dụng đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính thông qua các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả.

Ví dụ: phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người có hành vi đánh nhau hoặc xúi giục người khác đánh nhau, đây là hành vi vi phạm quản lý hành chính về lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính

Khi có đủ căn cứ để xác định một cá nhân, tổ chức có hành vi xâm phạm trật tự quản lý hành chính trong một lĩnh vực nào đó, người có thẩm quyền có quyền áp dụng các hình thức bao gồm: cảnh cáo, phạt tiền, tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính); Trục xuất. Đối với từng đối tượng, từng trường hợp vi phạm cụ thể mà áp dụng các hình thức xử phạt vi phạm hành chính phù hợp.

Tìm hiểu thêm: hướng dẫn viết đơn tố cáo xây dựng trái phép

Phân tích nguyên tắc nguyên tắc chỉ bị xử phạt một lần với một vi phạm hành chính

Nguyên tắc này được thể hiện ở chỗ: Trường hợp phát hiện một hành vi vi phạm của một cá nhân hay tổ chức nào đó đã bị một chỉ thể có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính thực hiện các hoạt động lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính hoặc ra quyết định xử phạt thì  đối với cùng một hành vi đó nữa, chủ thể có thẩm quyền không được lập biên bản hoặc ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính lần thứ hai nữa.

Trường hợp nếu chủ thể có thẩm quyền phát hiện ra việc cá nhân, tổ chức đó thực hiện nhiều vi phạm hành chính hay phát hiện ra việc nhiều cá nhân, tổ chức cùng thực hiện một vi phạm hành chính thì vẫn được coi là một vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần khi người có thẩm quyền thực hiện việc xử phạt đối với mỗi cá nhân, tổ chức về từng hành vi họ vi phạm trong một lần xử phạt.

Tại Nghị định số 81/2013/NĐ-CP cũng hướng dẫn về nguyên tắc này, theo đó, chỉ lập biên bản và ra quyết định xử phạt một lần đối với một hành vi vi phạm hành chính. Nếu hành vi vi phạm đó đã bị lập biên bản nhưng chưa ra quyết định xử phạt mà cá nhân, tổ chức vi phạm không thực hiện theo yêu cầu, mệnh lệnh của chủ thể có thẩm quyền xử phạt, vẫn cố ý thực hiện hành vi vi phạm đó. Chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính lúc này phải áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính phù hợp để chấm dứt hành vi vi phạm. Nếu người bị xử phạt có hành vi không thực hiện theo mệnh lệnh của người xử phạt thì người có thẩm quyền xử phạt có thể áp dụng thêm tình tiết tăng nặng hoặc xử phạt đối với hành vi không thực hiện yêu cầu, mệnh lệnh của người có thẩm quyền xử phạt và xử phạt đối với hành vi vi phạm đã lập biên bản nhưng chưa ra quyết định xử phạt.

Trong trường hợp hành vi vi phạm của cá nhân, tổ chức đã bị ra quyết định xử phạt nhưng chưa thi hành hoặc đang thi hành quyết định xử phạt đó mà sau đó, chủ thể vi phạm đó vẫn tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm đó, thì hành vi vi phạm này được coi là hành vi vi phạm mới.

Trên đây là toàn bộ nội dung về nguyên tắc một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần trong xử lý vi phạm hành chính, mọi người cần phải nắm rõ quy định này để có thể bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình.

Nội dung khác: hình thức khiếu nại