Vấn đề tảo hôn ở Việt Nam bị xử lý như thế nào?
Vấn đề tảo hôn ở Việt Nam bị xử lý như thế nào?
Hiện nay, thực trạng tảo hôn vẫn còn tồn tại khá phổ biến, nhất là đối với các dân tộc thiểu số ở khu vực miền núi. Vậy thực chất tảo hôn là gì? Việc tảo hôn có quy phạm pháp luật không? Và vấn đề tảo hôn ở Việt Nam bị xử lý như thế nào?
Tảo hôn là gì?
Khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:
Tảo hôn là việc lấy vợ, chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định. Cụ thể, điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về điều kiện kết hôn trong đó có độ tuổi kết hôn. Theo đó, độ tuổi kết hôn của nam là từ đủ 20 tuổi trở lên và nữ từ đủ 18 tuổi trở lên
Như vậy, tảo hôn là việc nam lấy vợ khi chưa đủ 20 tuổi và nữ lấy chồng khi chưa đủ 18 tuổi. Tảo hôn được xem là hành vi bị cấm và vi phạm luật hôn nhân gia đình.
Xem chi tiết tại: Luật hôn nhân và gia đình hiện hành
Quy định pháp luật về tảo hôn
Trước tiên chúng ta phải khẳng định hành vi tảo hôn được xem là hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân gia đình. Cụ thể tại điểm b, khoản 2, Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 về bảo vệ chế độ hôn nhân gia đình quy định:
“2. Cấm các hành vi sau đây:
a) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;
b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;...”
Vậy nếu cá nhân thực hiện hành vi tảo hôn sẽ bị xử lý như thế nào?
Hủy việc kết hôn trái pháp luật
Tảo hôn được xem là một trong những hành vi không đủ điều kiện kết hôn, do đó, khi phát hiện hành vi sai phạm này thì các chủ thể có quyền sẽ yêu cầu cơ quan có thẩm quyền hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Điều 8 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định các cơ quan, cá nhân sau có quyền yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Vợ, chồng của người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác; cha, mẹ, con, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật khác của người kết hôn trái pháp luật;
Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
Hội liên hiệp phụ nữ.
Sau khi nhận được hồ sơ yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật thì tòa án có thẩm quyền sẽ xem xét, xử lý theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Khi đó tòa án có thể ban hành quyết định tuyên hủy việc kết hôn trái pháp luật. Cụ thể:
Việc kết hôn sẽ bị hủy nếu như tại thời điểm xem xét yêu cầu hủy kết hôn, một trong hai bên không đủ độ tuổi hoặc một trong hai bên không yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân đó.
Việc kết hôn sẽ không bị hủy nếu tại thời điểm yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật mà cả hai bên kết hôn đã có đủ điều kiện kết hôn theo quy định tại Điều 8 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 và hai bên có yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân đó.
Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tảo hôn
Tại Nghị định số 110/2013/NĐ-CP quy định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã quy định như sau:
“Điều 47. Hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn
1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có quyết định của Tòa án nhân dân buộc chấm dứt quan hệ đó.”
Theo quy định trên thì không chỉ người có hành vi tảo hôn bị xử phạt hành chính mà người có hành vi tổ chức việc tảo hôn cũng bị xử phạt.
Xử lý hình sự đối với hành vi tảo hôn
Xử lý hình xử được áp dụng đối với cá nhân tổ chức việc tảo hôn. Cụ thể theo quy định tại điều 83 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định:
“Điều 183. Tội tổ chức tảo hôn
Người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm”
Theo quy định này thì hành vi tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đủ điều kiện về độ tuổi để kết hôn đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn tiếp tục vi phạm thì sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng - 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
Nội dung khác: cách viết đơn ly hôn bằng tay
Hậu quả của việc tảo hôn
Hậu quả của việc tảo hôn là tác động tiêu cực đến đời sống xã hội nên cần có biện pháp xử lý phù hợp.
Mặc dù việc tảo hôn, ở một số trường hợp là do hai bên nam nữ tự nguyện, tuy nhiên nó lại đem lại hệ lụy vô cùng lớn không chỉ làm ảnh hưởng đến bản thân hai bên nam nữ mà còn ảnh hưởng đến người thân hai bên gia đình cũng như cho xã hội. Cụ thể như:
Về sức khỏe: Tảo hôn sẽ làm cho sức khỏe của người nữ bị ảnh hưởng đặc biệt là dưới 15 tuổi. Ở độ tuổi này nếu mang thai sẽ có nguy cơ chết cả mẹ và con cao so với phụ nữ đủ 20 tuổi vì cơ thể chưa nở nang. Bên cạnh đó những đứa bé may mắn vượt qua ngưỡng cửa tử thần và chào đời thì cũng gặp một số vấn đề như nhẹ cân hoặc chết non hơn những đứa trẻ khác.
Về tinh thần: Khi kết hôn sớm trẻ em không được nghỉ ngơi, thư giãn, không được vui chơi hay tham gia các hoạt động giải trí khá
Về môi trường giáo dục: Khi kết hôn ở độ tuổi quá sớm người nam và người nữ sẽ bắt buộc phải trưởng thành hơn so với độ tuổi thật của mình và bị cuốn vào cuộc sống cơm áo gạo tiền thậm chí khi có con thì sẽ mang gánh nặng vô cùng lớn. Ở độ tuổi đó các cặp nam, nữ chưa đủ bản lĩnh cũng như kiến thức để có thể gánh vác trách nhiệm to lớn như vậy. Mặt khác, khi lập gia đình các cặp vợ chồng sẽ mất cơ hội được học tập, phát triển tối đa nhân cách và tài năng.
Về kinh tế: Nếu các cặp vợ chồng tảo hôn không có cuộc sống đầy đủ thì sẽ tạo nên gánh nặng cho xã hội vì dẫn đến tỷ lệ đói nghèo ngày càng cao dẫn đến phá vỡ hạnh phúc gia đình.
Về mặt xã hội: Tảo hôn mang nguy cơ gây hậu quả nghiêm trọng cho sự phát triển xã hội, ẩn chứa tiềm tàng của đói nghèo và lạc hậu. Một quốc gia cũng không thể phát triển nếu có tỷ lệ người tảo hôn ngày càng cao.
Như đã phân tích ở trên, có thể thấy tảo hôn mang lại những hệ lụy vô cùng lớn cho bản thân những người tảo hôn, gia đình và xã hội. Do đó, hành vi này tảo hôn cần được bài trừ loại bỏ khỏi xã hội vì những tác hại mà nó đã và đang mang lại.
Nhận xét
Đăng nhận xét