Nội dung nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý hành chính nhà nước

 Nội dung nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý hành chính nhà nước

Quản lý hành chính nhà nước là vấn đề rất quan trọng đối với mỗi nhà nước và quốc gia bất kì. Một trong những nguyên tắc tiên quyết phải có trong quản lý hành chính nhà nước là nguyên tắc tập trung dân chủ. Nguyên tắc tập trung dân chủ được xem là nguyên tắc cơ bản, đóng vai trò là tư tưởng chỉ đạo, xuyên suốt trong quá trình thực hiện quản lý nhà nước, quản lý xã hội hiện nay. Nguyên tắc tập trung dân chủ được coi là vấn đề mang tính đặc trưng trong tổ chức, hoạt động  của Đảng và Nhà nước. Vậy các nội dung của nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý hành chính nhà nước như thế nào?

Nội dung nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý hành chính nhà nước

Những nội dung cơ bản của nguyên tắc tập trung dân chủ được thể hiện thông qua:

Thứ nhất là sự phụ thuộc của cơ quan hành chính nhà nước vào cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp Hiến pháp của Nhà nước ta đã ghi nhận nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân

Người dân sử dụng quyền lực nhà nước của mình thông qua hệ thống các cơ quan quyền lực nhà nước do chính họ bầu ra để thay mặt họ trực tiếp thực hiện quyền lực đó. Điều này được ghi nhận tại Điều 8 – Hiến pháp

Để thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, một hệ thống cơ quan hành chính nhà nước từ Trung ương tới địa phương đã được hình thành. Trong tổ chức và hoạt động các cơ quan hành chính nhà nước luôn có sự phụ thuộc vào các cơ quan quyền lực Nhà nước cùng cấp.

Quốc hội thành lập ra Chính phủ và trao cho nó quyền hành pháp. Ở địa phương, các ủy ban nhân dân do hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra và thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước ở địa phương. Các cơ quan khác trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước đều do cơ quan quyền lực nhà nước trực tiếp hay gián tiếp quyết định việc thành lập, thay đổi hay bãi bỏ.

Thứ hai là nguyên tắc sự phục tùng của cấp dưới đối với cấp trên, địa phương đối với Trung ương

Sự phục tùng này đảm bảo cho cấp trên và Trung ương tập trung quyền lực để chỉ đạo, giám sát hoạt động của cấp dưới và của địa phương. Thiếu sự phục tùng đó sẽ dẫn tới việc buông lỏng sự lãnh đạo, quản lý tập trung của Trung ương và cấp trên, làm nảy sinh tình trạng tùy tiện, vô chính phủ, cục bộ địa phương.

Thứ ba là việc phân cấp quản lý một cách rõ ràng, minh bạch

Việc phân cấp quản lý phải đảm bảo cho Trung ương có quyền quyết định trong những lĩnh vực then chốt, những vấn đề có ý nghĩa chiến lược nhằm đảm bảo sự phát triển cân đối và hài hòa của toàn xã hội, bảo đảm sự quản lý tập trung và thống nhất của Nhà nước trong phạm vi toàn quốc.

Tìm hiểu thêm: thời hiệu xử lý vi phạm hành chính

Thứ tư là luôn có sự hướng về cơ sở

Hướng về cơ ở chính là việc các cơ quan hành chính nhà nước mở rộng dân chủ trên cơ sở quản lý tập trung đối với hoạt động của toàn bộ hệ thống các đơn vị kinh tế, văn hóa – xã hội trực thuộc. Các đơn vị đó, trước hết là những tế bào của nền kinh tế quốc dân, nơi trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất, được Nhà nước bảo hộ quyền sở hữu các tài sản hợp pháp, có quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, đồng thời cũng được Nhà nước hướng dẫn, giúp đỡ về vật chất và tinh thần.

Thứ năm là sự phụ thuộc hai chiều của cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Điều này tạo nên sự thống nhất từ trên xuống dưới, các ý kiến được thông qua minh bạch

Nội dung khác: Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính

Ý nghĩa của nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý hành chính nhà nước hiện nay

Nguyên tắc tập trung dân chủ là một trong những nguyên tắc cơ bản, đóng vai trò là tư tưởng chỉ đạo, xuyên suốt trong quá trình thực hiện quản lý nhà nước, quản lý xã hội. Trong quản lý hành chính nhà nước thì nguyên tắc này sẽ đảm bảo cho sự tập trung quyền lực nhà nước vào tay chủ thể quản lý để điều hành, chỉ đạo việc thực hiện chính sách pháp luật một cách thống nhất, đồng thời nguyên tắc này đảm bảo việc mở rộng quyền cho đối tượng quản lý nhằm phát huy trí tuệ tập thể trong hoạt động quản lý, phát huy khả năng tiềm tàng của đối tượng quản lý trong quá trình thực hiện chính sách pháp luật.

Giải pháp hoàn thiện nền hành chính dựa trên nguyên tắc tập trung dân chủ. Cần phải thực hiện mạnh mẽ chỉ đạo của Đảng và Bộ chính trị trong việc cải cách hành chính, lấy cải cách thủ tục hành chính là khâu đột phá trên tinh thần tinh giản bộ máy hành chính nhằm giảm bớt các khâu trung gian và những cơ quan hoạt động không hiệu quả. Công khai, minh bạch các thủ tục hành chính để nhân dân được biết nhằm tránh tệ nạn hách dịch, cửa quyền, xóa bỏ văn hóa “phong bì” đã làm xấu hình ảnh của bộ máy hành chính nhà nước.

Đẩy mạnh phát triển kinh tế, kiềm chế lạm phát, cải thiện đời sống cho nhân dân, đặc biệt quan tâm tới đội ngũ cán bộ, công chức để họ ổn định cuộc sống, làm giàu bằng sự đóng góp xứng đáng của mình, hoàn thành trọng trách cao cả mà nhân dân giao phó.

Xem thêm: Phạt tiền trong xử phạt vi phạm hành chính